İSTANBUL Üniversitesi-Cerrahpaşa Mühendislik Fakültesi Genel Jeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şamil Şen, ABD’deki San Andreas ve Garlock fermuarlı fay sistemlerinin Doğu Anadolu ve Elbistan fermuar tipi fay hatlarına benzediğini söyledi. Marmara’da da fermuarlı fay hatları olduğunu belirten Şen, “Dolayısıyla burada da son depremlerimizde olduğu gibi çift deprem olabilir.”
Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki deprem sonrası çok sayıda şehir etkilendi. Doğu Anadolu fayı hakkında konuşan İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa’dan Prof. Şamil Şen, ABD’deki San Andreas ve Garlock fermuar tipi fay sınırının Elbistan fermuar tipi fay sınırına benzediğini söyledi. ABD’li bilim adamlarının bu iki fay üzerinde çalıştıklarına değinen Şen, Marmara’da da fermuarlı fay hatları olduğuna dikkat çekerek değerli uyarılarda bulundu. Şen, Türkiye’de ilk kez fermuarlı tip arıza sistemini gündeme getirdiğini söyledi.
“MAMARA’DA SON SALGINA KARŞI ÇİFT DEPREM OLABİLİR”
prof. Şamil Şen, “Burada Doğa Anadolu fayı ile San Andreas fayının 3 boyutlu gerilme dağılımını görüyoruz. Gördüğünüz gibi iki fay simetrik bir yapıya sahip gibi görünüyor. Bizim fayımız sol yönlü, San Andreas fayı sağ yönlüdür.Fermuarın açık kısmı ve fermuarın kapalı kısmı şeklinde birbirine benzeyen iki fay vardır.Marmara’da farklı kollar vardır.İzmit’ten gelen Kuzey Anadolu fayı ikiye ayrılır. dallar marmara içlerinde fermuar gibi duruyor dolayısıyla burada da çifte deprem olabilir yani son depremimiz bu konuda amerikada tartışmalar var bu ülkede deprem var Türkiye’de çift deprem olabilir tartışmalarımız var burada söylemek istediğim fayın mekanizmasını bilirsek hem gelecekteki depremleri hem artçı depremleri hem de dünyanın herhangi bir yerindeki depremleri modelleyebiliriz. buradan elde ettiğimiz veriler için çalışmalar yapılabilir. Modeller çerçevesinde hasarı eğitmek. O bölgelerde çalıştığım için kimse önermedi. İki coğrafya bildiğim için böyle bir modelin işe yaradığını savunuyorum. Bundan sonra duyan meslektaşlarımızın hayata geçirmesini temenni ediyorum. Amerikalılar bunu biliyor, 2016’da bir dergide fermuar hatası paterni çıktı. 2018’de Tibet’te bir haberde çıktı” dedi.
“İSTANBUL’DA KAHRAMANMARAS DEPREMİNİN İNCELENMESİ ÖNEMLİ”
Şen, olası Marmara depremi için Kahramanmaraş depremindeki incelemelerin önemli olduğunu vurgulayarak, “ABD’de New York Times’ta yayınlanan bir yazıda, Türkiye’deki depremin araştırılmasının ABD için önemli olduğu söyleniyor. Önemli San Andreas fayı dünyanın en büyük doğrultu atımlı fayıdır.ABD Kaliforniya’daki Doğu Anadolu fayının iki katı büyüklüğündedir.Bu iki fayın geometrisine baktığımızda güney ve doğusunda iki fay vardır. Malatya ve birleşiyorlar.Fermuarlı bir yapıya benziyor.San Andreas Fayı inceleyenler bilir bunu daha önce.Bu geometriye benzer San Andreas fayı var.Örneğin San Andreas fayı Los’un kuzeyinde kesişiyor. Angeles.Fermuar şeklinde bir yapı oluşturuyor.Amerikalılar bunu görünce ‘Kahramanmaraş’ta deprem oldu.Kaliforniya’da büyük deprem olursa başka bir faydası olur mu’ diyorlar. Tartışmalar oluyor, o yüzden bu benzerlik onlar için önemli.”
